Yapılandırmacılık, Piaget, J.Dewey, Vygotsky, Glasserfeld’in önemli savunucuları olduğu yapılandırmacılık, öğrenci merkezli bir yaklaşımdır. İlerlemecilik yaklaşımına dayanır.
Bilginin ne olduğunu sorgulayan ve öğrenmenin deneyime bağlı anlam oluşturma süre olduğunu savunur. Yapılandırmacı yaklaşıma göre her bireyin farklı yaşantısı olduğundan bilgi bireyden bağımsız değildir, birey tarafından oluşturulur ve bu açıdan özneldir.
Bilginin algılanmasından çok, oluşturulması önemlidir. Bilgi, öğrenenin değer yargıları ve yaşantıları sonucunda üretilir.
Temel Özellikleri
•Piaget’in zihinsel gelişim kuramı üzerine kurulmuştur.
•Öğretme yerine öğrenme esastır. Bu yüzden öğrenci öğrenme sürecinde aktiftir ve kendi öğrenmesinden sorumludur. Öğretmen rehberdir.
•Öğrenciye deney kazandırmak ve öğrencinin bu deneyimler üzerinde düşünmesini sağlamak esastır.
•Öğretmen öğretmez ve bilgi aktarmaz. Çünkü amaç bilginin ezberlenmesini değil transferini ve yeniden yapılandırılmasını sağlamaktır.
•Öğrenci temel kavramlar paralelinde, önceki bildikleriyle yeni bilgiyi ilişkilendirerek öğrenir.
•Proje, gözlem, koleksiyon, sergi ve tartışma gibi yöntem ve teknikler kullanılır.
•Öğrenciye ne öğretildiğinden çok, öğrencinin neden ve nasıl öğrendiği üzerinde durulur. «Nasıl Öğreniriz?» «Nasıl Yapılandırırız?» soruları önemlidir.
•Bilgi temel kavramlar etrafında yapılandırıldığından tümdengelim yaklaşımı temel alınır.
•Yapılandırmacı yaklaşımda öğrenciye gerçek yaşam deneyimleri kazandırmak esastır.
Birincil Bilgi Kaynakları
Yapılandırmacı öğrenme, bilgiye birincil kaynaklardan ulaşmayı esas alır. Buna göre birincil bilgi kaynakları, öğrencilerin doğrudan gerçek yaşam deneyimleriyle elde ettiği, işlenmemiş ham verilerdir.
Örneğin; deneyler, gerçek yaşam deneyimleri, gerçek modeller, gözlem vb.
İkincil Bilgi Kaynakları
Yapılandırmacılıkta, ikincil bilgi kaynaklarının kullanımının reddedilmemesi ile birlikte çok da önerilmez. Bunlar öğretim sürecinde öğrenciye sunulan ve başkaları tarafından oluşturulan bilgilerdir.
Örneğin; öğretmen, ders kitapları vb.
Ortamın Özellikleri
• Demokratik bir öğretim ortamı söz konusudur. Bu ortam ve program, öğrenci ilgi ve beklentilerine göre düzenlenir.
• Bireysel farklılıklar önemlidir. Her öğrenci kendi öğrenmesinden sorumludur.
• Öğrencilerin merakı canlı tutulur ve kendi bakış açılarını oluşturmaları sağlanır.
• Öğretim ortamları, öğrencilerin kendi deneyimlerini kullanabilecekleri, öğretim ortamıyla daha fazla etkileşime girebilecekleri, zengin öğrenme yaşantıları geçirmelerini sağlayacak şekilde düzenlenir. Drama, rol oynama, proje çalışmaları, problem çözme, iş birlikli öğrenme gibi uygulamalara sıklıkla yer verilir.
Sosyal Yapılandırmacılık
Temelini Vygotsky’nin görüşleri oluşturur. Vygotsky zekayı «Öğrenme etkinlikleri sonunda oluşan öğrenme kapasitesi» olarak tanımlar. Bilişsel gelişim çevreden bireye doğru gerçekleşir. Bilginin kaynağı doğrudan insanın kendi deneyimleridir. Çocuklar dış dünyadaki insanlar arasında geçen etkileşimi izler, diğerleri ile etkileşim kurarlar ve tüm bu etkileşimleri kendi gelişimleri için kullanırlar. Öğrenmenin bireyin bilişsel süreçleriyle değil dil gelişimi ve sosyal şartları ile de ilgisini kurar.
Öğrenci tek başına yapmayı öğrenene kadar öğretmenden, yetişkinlerden, toplumdan destek almalıdır.
Bilişsel Yapılandırmacılık
Bilginin oluşturulmasında Piaget’in zihinsel gelişim kuramının ilkelerini göz önünde bulundurur. Öğrenme bir bilgi bütününün bireyin zihnine transfer edilmesi değil; öğrenen ve çevre arasında ön bilgi tarafından da güçlü bir şekilde etkilenen yapılandırıcı etkileşimlerdir.
Piaget’e göre anlama zihinsel bir yapı içerisinde gerçekleşir ve yaşantılar sonucu oluşur. Yeni bilgi bireyin ön bilgileri ile tutarlı ise özümsenir ve yeni bir bilişsel denge oluşur. Yeni bir bilgi bireyin önceki yapıları ile uyuşmadığında dengesizlik oluşur.
Radikal Yapılandırmacılık
Öncüsü Von Glassersfeld’dir. Birey dünya gerçekliğini yapılandırmak yerine kendi gerçeklerini ihtiyaçları doğrultusunda oluşturur. Bu süreçte bilgi keşfedilmez, birey tarafından yaratılır.
Sosyal yapılandırmacılık öğrenmede, dil ve toplumun etkisi üzerinde odaklanırken, radikal yapılandırmacılık bireyin algılaması üzerine odaklanır.
5E Modeli
5e modeli öğrencinin sahip olduğu bilgi ve becerileri aktif bir şekilde kullanmasını sağlayan, öğrencinin araştırma merakını arttıran ve öğrencinin beklentilerine cevap veren bir öğretim modelidir.
7E Modeli
1) Teşvik Etme: Öğrenci ön bilgileri ve ne düşündükleri ortaya çıkartılır. Öğrenciler yeni anlatılacak konuyla ilgili düşünmeye sevk edilmektedir.
2) Keşfetme: Öğrenciler etkinlik dahilinde serbest düşünerek tahminler yapar, hipotez kurarlar. Çözüm yönelik alternatif deneyler yapan öğrenciler buldukları sonuç üzerinde tartışırlar.
Öğrencilerin yeni karşılaştıkları olayı keşfetmek ve gözden geçirmek için sorgulama yöntemi kullanılmaktadır.
3) Açıklama: Öğrenciler grup tartışmaları ve öğretmenin rehberliğinde seçilen kavramların açıklama ve tanımlamalarını yaparlar. Ayrıca öğretmenin yaptığı açıklamaları dinleyen öğrenciler bu açıklamaları dinleyerek yorumlamaya çalışırlar.
4) Genişletme: Öğrencilerin kavramları, tanımlamaları ve açıklamaları araştırmaları ve bunları kullanılması istenir. Öğrenciler önceki bilgilerinin yardımıyla yeni soru ve çözüm yolları üretir. Tüm bunları yaparken öğrenci, öğretmenin teşvikine ihtiyaç duyar ve gerekli bilgi ve delillere sahip olduklarının farkına varılması sağlanır.
5) Kapsamına Alma: Öğretmen mevcut kavramların diğer alanlardaki anlamlarını da hatırlatır, karşılaştırır ve bu yolla yeni kavramlar oluşturur. Bu yönde öğrencilere yeni sorular sorulur. Öğrenciler ise yeni kavramlarla önceki öğrendikleri kavramlar arasındaki ilişkiyi görürler.
6) Değiştirme: Grup tartışması yoluyla kavramlar hakkında bilgi paylaşımı yapılır. Grup tartışmasıyla öğrencilerin fikirleri değişebilir. Fikirleri değişen öğrenciler bu yolda yeni plan ve deneyler yapmalıdır.
7) İnceleme – Sınama: 7e modelinin son aşaması olan inceleme aşamasında öğretmen, öğrencilerin kazandıkları yeni kavram ve becerileri inceler , bunları ölçerek davranış değişikliklerinin sebeplerini açıklamaya çalışır. Öğretmenin açık uçlu sorularına karşılık öğrenciler delillerini ve açıklamalarını ortaya koyarak açık uçlu cevaplar vermeye çalışır.
Yorumlar
Yorum Gönder